Lenfödem Hastalığı (Fil Hastalığı)
Lenfödem (fil hastalığı) lenf damarları ve lenf düğümlerinden oluşan ve lenf sisteminde bazı nedenlerden ötürü bozulma ya da tıkanıklık
olduğunda, protein ağırlıklı lenf sıvısının dokular arasında birikmesidir. Hücreler arasında bulunan sıvılar süzülerek kana karışır. Bu sisteme lenfatik sistem ve bu sistemde
taşınan sıvıya da lenf sıvısı adı verilir. Lenf sıvısını taşıyan lenf kanalları ve lenf düğümleri hasara uğrarsa ve ya doğuştan problemliyse lenf sıvısı vücutta birikir.
Bir bölgede biriken sıvı miktarı, lenfatik sistemin taşıma kapasitesinden daha büyükse lenfödem yani fil hastalığı meydana gelir.
Belirtilerini şu şekilde açıklayabiliriz;
Lenfödem hemen gelişmeyebilir, bazen lenfatik sistemde olan yaralanmadan dolayı 15 yıl ve ya daha uzun sürede de ortaya çıkabilir. Belirtiler ilk olarak el ve ayakta görülmektedir genel olarak. Kol ve ya bacak ağırlığında artış gözlemlenir. Cilt gerginleşir ve sertleşir.
El ve ayaklarda duyu bozuklukları ve eklem sertlikleri görülebilir. Enfeksiyona karşı dirençte azalma meydana gelebilir. Kol ve ya bacakta dolgunluk hissi, deride gerginlik,
el bileği veya ayak bileği ve parmakların hareketliliğinin azalması, giysi, bilezik, saat, yüzük, ayakkabı, çorap, gibi eşyaların dar gelmesi, iz bırakması gibi belirtiler olabilir.
Bu tür belirtiler ile karşı karşıya geldiğinizde mutlaka doktorunuza danışınız ve doktorunuzun kontrolü altında olmadan herhangi bir ilaç ve ya krem gibi ürünler kullanmayınız.
Lenfödem Tedavisi
(Kompleks Dekonjestif Tedavi)
Kompleks dekonjestif tedavi günümüzde en etkili lenfödem tedavilerinden biridir.
*Tedavi aşamaları şu şekilde gerçekleşmektedir;
Manuel Lenf Drenajı: Elle lenf düğümlerini ve lenf yollarını uyararak, bloke olmuş lenf sıvısının akışına yardımcı olan bir tekniktir. Genel olarak kullanıldığı durumlar:
- Kanser hastaları
- Travmaya bağlı ödemler
- Romatolojik hastalar
- Bağışıklık sistemi zayıflıkları
- Kabızlık
- Zayıf beslenme ve aktivite azlığı
- Lenfatik sistem hastalıkları
- Obezite
- Bölgesel zayıflama
- Selülit
Kompresyon Bandajı: Manuel lenf drenajı sonrasında, uzvun uç kısmından merkeze doğru belli bir basınçla uygulanır.
Bası Giysisi: Lenfödem belli bir aşamaya geldiğinde özel ölçü alınarak ya da hazır ürün tercih edilerek uygulanır. Düzenli giyilmesi önemlidir.
Özelleştirilmiş Egzersizler: Kas gücünün artırılması ve lenf akışına yardımcı olması için, düşük tempolu ve her gün yapılan egzersizlerdir. Uzmanlar tarafından önerilmektedir.
Lenfödemli hastaların dikkat etmesi gerekenler:
Lenfödemli hastaların tedaviden önce de sonra da dikkat etmesi gereken önemli konular;
- Lenfödemli bölgenin temiz olmasına her zaman özen gösterin.
- Cildinizin kurumaması için düzenli olarak nemlendirin ve en ufak yaralarda bile antiseptik solüsyon kullanın. Kullandığınız ürünlerin yağ miktarının az olmasına özen gösteriniz. (Doktorunuzun kontrolü altında kullanmaya dikkat edin.)
- Sıcak havalarda terlememesi ve ciltte mantar oluşumunu engellemek için antifungal pudralar kullanılmalıdır.
- Yazın güneş ışınlarından sakının.
- Güneşlenmekten kaçınmalı ve lenfödemli bölgenin sıcak olmamasına özen gösterilmeli aksine o bölgenin soğuk tutulmasına dikkat edilmelidir.
- Çok dar iç çamaşırı ve dar giysileri kullanmayın.
- Tırnaklarınızı çok derinden kesmeyin. Manikür ve pedikür yaptırmamaya özen gösterin.
- Ödemli bölgenizi dinlenme pozisyonundayken yukarıda ve destekli bir şekilde tutmaya çalışın.
- Ödemli olan kolunuzla ağır iş yapmamaya ve ağır kaldırmamaya dikkat edin.
- Düzenli beslenilmeli, aşırı tuz kullanılmamalı ve bol su içilmelidir. Fazla kilolardan kaçınılmalı, kilo fazlanız varsa mutlaka bir sağlıklı beslenme uzmanı ya da diyetisyen tarafından hazırlanmış bir diyet ve egzersiz programı uygulanmalıdır.
- Yürüyüş ve yüzme lenf akışına yardımcı olduğu için, düzenli olarak yapın.
- Self drenaj tekniklerini her gün, düzenli olarak yapın.
- Tedaviden sonra kullanılmaya başlanan bası çorabı özellikle ilk 6 ay, gece ve gündüz düzenli kullanılmalıdır. Bası giysilerinin bol gelmesi ya da sıkması durumunda doktora başvurulmalıdır.